گیتار
گیتار نوعی ساز زهی است که با پیک یا انگشت نواخته میشود و از این جهت که سیمهای آن در اثر ارتعاش تولید صدا میکنند، به سازهای گروه کوردوفون (به فرانسوی: Cordophones) یا زهصدا تعلق دارد. این نوع گیتار شش سیم دارد و این ساز علاوه برداشتن قدمت تاریخی قابل توجه (چه از لحاظ ساختار آن و چه از لحاظ تکنیکهای نوازندگی) توانستهاست همگام با تحولات موسیقی غرب پیشرفت چشمگیری داشته باشد؛ که در نتیجه گونههای متفاوتی از آن به وجود آمده و هماکنون جایگاه ویژهای در موسیقی جهان دارد.
تاریخچه اختراع گیتار
داستانهای متفاوتی در مورد تاریخچه وجود گیتار وجود دارد؛ دستهای بر این عقیدهاند که گیتار از ایران سرچشمه گرفتهاست و عدهای نیز بر این نظرند که آن از سیتارای یونانی-آشوری (Greek Assyrian Cithara) که به وسیله رومیها به اسپانیا آورده شده گرفته شدهاست. گیتار نتیجه تحول لوت در اروپا است. لوت نیز خود تحول یافته عود (به عربی العود = چوب) و بربط است. گفته میشود زریاب نامی عود را به اندلس آورد و از آن پس این ساز در اسپانیا و دیگر مناطق آسیا رایج شد.
در زمان حکومت اسلام در اسپانیا، این ساز توسط ابوالحسن علی بن نافع مشهور به زِریاب و چند تن از شاگردانش به اندلس برده شد. در آن زمان به گیتار، کیتارا یا قیتارا میگفتند و نام کنونی آن برگرفته از همین نام است. در واقع وجود پسوند تار در نام گیتار میتواند موید این باشد که گیتار سازی ایرانی است.
انواع گیتار
گیتارهای آکوستیک
گیتار آکوستیک گیتاری است که وسیلهای جز بدنه آن صدای سیمها را تقویت نمیکند، صدای سیمها تنها در بدنهٔ چوبی توخالی آن تقویت میشود و به گوش میرسد. این نوع از گیتار معمولاً شش سیم فلزی دارند، ضخامت آنها از زیرترین سیم تا بمترین سیم بهطور معمول بین ۱۳ تا ۵۶ هزارم اینچ میباشد. بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی، و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته میشود، که صفحهٔ بالایی معمولاً دارای سوراخ یا سوراخهای بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان میتوانند ویژگیهای آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.
گونهٔ اسپانیایی گیتار آکوستیک با عنوان گیتار فلامنکو شناخته میشود؛ که نامش را از سبک فلامنکو گرفتهاست. گیتار زمانی وارد موسیقی فلامنکو شد که اسپانیاییها فلامنکو را با سازهای دیگری مینواختند. پس از آن گیتار به شدت بر این موسیقی تأثیر گذاشت و هماکنون کاملاً به آن وابستهاست.
گیتارهای کلاسیک
اصولاً باید گفت گیتار کلاسیک نوعی گیتار آکوستیک است. چون صدای آن بدون واسطه شنیده میشود. اما این نوع گیتار کمی با گیتارهایی که با عنوان گیتار آکوستیک شناخته میشوند تفاوت دارد. بدنه آن کمی کوچکتر بوده و در آن به جای سیمهای فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده به دور ابریشم استفاده میشود، که به آن صدای نرم و آرامی میدهد. این ساز نسبت به سازهای دیگر ارکستر و نیز گیتار آکوستیک صدای کمتری دارد و تنها یک سبک مشخص از موسیقی را ارائه میدهد.
گیتار کلاسیک خود از گیتار فلامنکو که اسپانیاییها آن را به کار میبردهاند مشتق گشتهاست. بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو تفاوت نا چیزی وجود دارد، معمولاً گیتار کلاسیک از چوبهایی که رنگ قهوهای تیره دارند ساخته میشود و گیتارهای با چوبهای زرد و روشنتر از آن گیتارهای فلامنکو هستند. اسپانیاییها از ساز گیتار برای نواختن موسیقی خودشان یعنی فلامنکو استفاده میکردهاند که بعدها با شروع دوران کلاسیک در موسیقی اروپا عدهای از این ساز برای نواختن قطعات موسیقی کلاسیک استفاده کردند.
گیتارهای الکتروآکوستیک
از لحاظ شکل نمیتوان تفاوت چندانی بین یک گیتار الکتروآکوستیک با یک گیتار آکوستیک پیدا کرد. اما از لحاظ صوتی گیتار الکتروآکوستیک روند الکتریکی را پیش میگیرد، بدین صورت که صدا توسط پیکاپ به شکل سیگنال الکتریکی درآمده و بعد از گذر از برخی ادوات الکتریکی، به وسیله آمپلی فایر تقویت میشود و سرانجام از طریق اسپیکرهای آمپلی فایر به گوش میرسد.
اگر تنظیمات خاصی برای آمپلی فایر (و افکت یا افکتها) نداشته باشیم، صدای این نوع گیتار با گیتار آکوستیک تفاوت چندانی نخواهد داشت، با این تفاوت که حالا صدا تا حدود زیادی تحت کنترل میباشد. نوازنده بدون آنکه مجبور به تعویض ساز برای پیدا کردن صدای مورد نظرش باشد میتواند از طریق تنظیم اکولایزری و تنضیمات میزان شدت صدا که روی گیتار قرار دارد حالت صدا را تغییر دهد و با صدایی که مورد نظرش است نوازندگی کند.
فرایند یادگیری گیتار در خانه هنر شماره یک
یادگیری گیتار مستلزم مجموعهای از مهارتهاست. در کلاسهای گیتار خانه هنر شماره یک سعی بر این است تا با روشی آسان و انگیزهبخش و کاربردی بتوانید بر اساس یک برنامه آموزشی مشخص و صحیح به اهداف تعیین شده دست پیدا کنید و پس از طی دوره مقدماتی پایه های اساسی و محکم را برای رفتن به مرحله متوسطه و پیشرفته بدست آوردید. یکی از مزیت های گیتار کلاسیک امکان نواختن سبکهای مختلفی مانند سبک کلاسیک، فلامنکو، پاپ و… است.
در صورتی که علاقمند به یادگیری هر یک از این سبکها باشید میتوانید دوره مربوطه را انتخاب کنید اما چنانچه هنوز به این سبکهای آموزش گیتار آشنایی ندارید میتوانید در دوره عمومی شرکت کنید. در این دوره علاوه بر آشنایی و درک تئوری موسیقی و نت خوانی از طریق تمرینهای هدفمند به تواناییهای مهمی چون قدرت و انعطاف دست و انگشتان و همچنین مهارتهای هماهنگی دست راست و چپ، الگوهای انگشتگذاری، مضرابهای متنوع و تعویض آکوردها دست خواهید یافت. علاوه بر این تمرینها در دوره آموزش گیتار مجموعه متنوعی از قطعات خاطره انگیز و بیاد ماندنی ایرانی و پاپ و بخشهای زیبا و مهم قطعات موسیقی کلاسیک و فلامنکو را خواهید نواخت.
همینطور در کلاس آموزش گیتار عمومی خانه هنر شماریک سعی خواهد شد به کمک اساتید با هر کدام از سبکهای یاد شده آشنایی پیدا کنید و فضای مربوطه را لمس کنید تا پس از پایان این دوره بتوانید یکی از این سبک ها را بهطور تخصصی دنبال کرده و به استانداردهای لازم دست پیدا کنید.
آموزش گیتار برای کودکان
معمولاً افرادی که در سنین کودکی آموزش گیتار را شروع میکنند، به نتایج بهتری میرسند اما یادگیری ساز در دوران کودکی بستگی علاقه کودک هم دارد و اگر کودک شما علاقهای به یاد گرفتن و آموزش گیتار نداشته باشد، نباید به او اصرار کنید؛ چرا که ممکن است به طور کلی از ساز زدن خسته شود.
اگر کودکی دارید که میخواهید ساز زدن را به صورت درست و اصولی یاد بگیرد و در این مورد ابراز علاقه نشان نمیدهد بهترین کار مشورت کردن با روانشناس است. معمولا روانشناسها با روشهای متنوعی میتوانند کودک را به ساز علاقهمند کنند که البته ممکن است این موضوع زمان نسبتا زیادی نیاز داشته باشد. سرعت یادگیری کودکان شاید در ابتدای آموزش گیتار کمی کند به نظر بیاید اما بعد از گذشت یکی دو سال سیر پیشرفت آنها به خوبی مشخص میشود.
هزینه کلاس گیتار در خانه هنر شماره یک چقدر است؟
معمولا هزینه یک کلاس بر اساس معیارهای متفاوتی مشخص میشود اما مهمترین عوامل تاثیرگذار در تعیین هزینه آموزش گیتار سابقه موسسه و کیفیت استاد است. معمولا اساتید برتر گیتار حق الزحمه بیشتری نسبت به سایر اساتید دریافت میکنند و این موضوع یکی از مهمترین دلایل گرانتر بودن کلاسهایی است که توسط اساتید برتر و شناخته شده برگزار میشود.
یکی دیگر از مهمترین موضوعات در تعیین هزینههای کلاس آموزش گیتار، پشتیبانی موسسه از آن کلاس است. در این صورت اگر موسسه پشتیبانی مناسبی نداشته باشد ممکن است مشکلاتی برای هنرجو پیش بیاید. البته مکان جغرافیایی کلاس هم در کلاسهای حضوری نقش مهمی در تعیین قیمت کلاس گیتار دارد. برخی از موسسات در بهترین نقاط شهر قرار دارند و از همین جهت هزینه اجاره کلاس و دیگر هزینههای جاریشان بسیار زیاد است و در نتیجه قیمت کلاسهایشان هم بیشتر است.
آموزش گیتار چقدر طول میکشد؟
موارد زیادی در یادگیری آموزش گیتار موثر است اما سه عامل استاد، استعداد و تمرین مهمترین مواردی است که مدت زمان یادگیری گیتار را مشخص میکند. یاد گرفتن گیتار زمان زیادی نمیخواهد اما تبحر پیدا کردن در این ساز سالهای سال تمرین و تکرار لازم دارد.
حداقل زمان برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب در گیتار ۲ سال است اما این زمان بسته به میزان استعداد و زمان صرف شده شما میتواند کمتر یا بیشتر شود.
مدرسان گیتار خانه هنر شماره یک
رضا قربانی
مدرس ساز گیتار
ملیکا باقر
مدرس ساز گیتار
امیرحسین مخملی
مدرس ساز گیتار
زهرا امینی
مدرس ساز گیتار